Troostwijk Index kwartaal 3 – 2023

Met de Troostwijk kwartaal Index informeren wij u over de ontwikkelingen van de prijzen van bedrijfs- en kantoorgebouwen, woningen en bedrijfsinventaris. Onze indexcijfers geven een indicatie voor de indexatie voor de verzekerde bedragen voor het aankomend kwartaal.

De Troostwijk-index voor bedrijfsgebouwen en kantoren: 125,1
De Troostwijk-index voor woningen: 123,3
De Troostwijk-index voor bedrijfsinventaris: 122,5

	KW3 2023	KW2 2023	KW3 2022	% t.o.v. voorgaande kwartaal	% t.o.v. zelfde kwartaal voorgaande jaar
Bedr./Kantoor	125,1	124,9	116,6	+0,2%	+7,3%
Woningen	123,3	123,0	116,4	+0,2%	+5,9%
Inventaris	122,5	122,5	111,7	+0,0%	+9,7%

Kwartaal op kwartaal stijgen de bouwkosten beperkt. De productiekosten voor inventaris blijven ongewijzigd. Jaar op jaar is nog altijd sprake van een forse stijging.

De beperkte stijging van de bouwkosten komt geheel voor rekening van de stijging van het loon. Per 1 juli zullen de lonen opnieuw met 2,5% stijgen. De materiaal- en grondstofprijzen laten momenteel een daling zien. De orderboeken in de bouw zijn op dit moment minder goed gevuld in vergelijking met voorgaande jaren. De sterk gestegen rente en bouwkosten zorgen voor een terugval in de bouwproductie, over heel 2023 verwacht de sector een krimp van circa 0,7%. Dit zorgt er onder andere voor dat de kosten voor onderaannemers onder druk staan. De dalende kosten voor materialen en onderaannemers en stijgende lonen zorgen voor een netto stijging van de bouwkosten van circa 0,2% in het derde kwartaal.

De productiekosten van bedrijfsinventaris zijn ongewijzigd gebleven. Ook hier is sprake van dalende prijzen van materiaal en grondstofprijzen. Een belangrijke factor bij de productiekosten voor bedrijfsinventaris zijn de energiekosten. Deze laten al geruime tijd een dalende lijn zien, wat er op duidt dat de markt went aan de nieuwe realiteit en dat de invloed van Russisch gas en olie een minder grote rol spelen. Ten opzichte van begin van het jaar zien we een daling van de metaalprijzen met circa 8%, van de olieprijzen met circa 10% en van de energieprijzen van circa 9%. De daling van de grondstofprijzen wordt onder andere veroorzaakt door afkoelende economieën, de productie in de industrie in Europa krimpt de laatste maanden, terwijl een belangrijk productieland als China slechts een beperkte groei verwacht in 2023. De lonen in de industrie stijgen nog wel licht met circa 1% ten opzichte van het voorgaande kwartaal.

Grondstof/materiaal	Verwachte prijsontwikkeling	% tov begin 2023
Olie	Dalend	-10%
Staal	Dalend	-8%
Aluminium	Dalend	-10%
Zand	Stabiel	+2%
Cement	Stabiel	*
Bakstenen	Stabiel	+2%
Hout	Dalend	-1%
Glas	Stabiel	0%
Kunststof	Dalend	-2%
Verf	Stabiel	+2%

* Cement en beton zijn aan het begin van 2023 fors in prijs verhoogd (+10% tot 15%)

De energie- en grondstofprijzen wogen de afgelopen anderhalf jaar zwaar op de productiekosten. Inmiddels dalen deze prijzen en is het de verwachting dat dit verder doorwerkt in de prijsontwikkeling in het tweede halfjaar van 2023. Hier tegenover staan de sterk stijgende loonkosten, die juist voor een structurele stijging van de productiekosten zorgen. Doordat de inflatie afzwakt zullen de looneisen de komende jaren naar verwachting ook afnemen. Sectoren die nog een inhaalslag moeten maken zullen hoog inzetten, terwijl sectoren die al een forse loonsprong achter de rug hebben een gematigdere loonontwikkeling zullen kennen.

Er is nog wel altijd sprake van grote krapte op de arbeidsmarkt in bijna alle sectoren in Nederland. Het is niet de verwachting dat de afkoelende economie tot een veel ruimere arbeidsmarkt zal leiden. De krapte op de arbeidsmarkt zorgt ervoor dat werknemers sterker staan bij looneisen, daarnaast moeten werkgevers vaak dieper in de buidel tasten bij het aantrekken van nieuw personeel. De activiteit in de bouw neemt af. Begin 2023 hebben veel producenten nog een forse prijsstijging voor veel bouwmaterialen doorgevoerd. Gedurende het eerste halfjaar waren er echter al geluiden dat deze prijsverhoging alweer (deels) teruggedraaid moest worden. De afnemende bouwactiviteit zorgt voor een dalende vraag van bouwers, wat de prijzen drukt.

De machine-industrie profiteert van lagere staalprijzen, waardoor prijzen weer kunnen zakken. Daarbij komt dat de industriële productie krimpt in grote delen van Europa. Afnemende vraag vanuit de industrie zorgt voor extra prijsdruk.

Er blijft sprake van een hoge mate van onzekerheid als gevolg van geopolitieke ontwikkelingen. De oorlog in Oekraïne is voorlopig niet ten einde, daarnaast is er sprake van spanningen tussen China en Taiwan en zijn bondgenoten en ook politieke onrust in diverse Zuid-Amerikaanse landen. Dit alles zorgt voor aanhoudende onzekerheid op de grondstoffen- en energiemarkt.

In onderstaande tabel volgt de verwachting voor de komende vier kwartalen. Het betreft een trendmatige ontwikkeling op basis van de laatste data.

	KW3 2023*	KW4 2023	KW1 2024	KW2 2024	KW3 2024
Bedr./Kantoor	125,1 (124,9)	125,7	126,5	127,5	127,9
Woningen	123,3 (123,4)	123,4	124,3	125,2	125,8
Inventaris	122,5 (124,9)	122,8	123,7	124,3	124,6

*definitief, tussen haakjes de voorspelling zoals gedaan in het voorgaande kwartaal

Bij de bepaling van de indexcijfers maakt Troostwijk gebruik van een aantal informatiekanalen. Uit al deze informatie wordt een samenstelling gemaakt waaruit een gemiddeld indexcijfer wordt verkregen. De indexcijfers die Troostwijk afgeeft zijn algemene cijfers en niet gerelateerd aan een specifiek type vastgoed (bijv. logistiek, productie, kantoorvilla, eengezinswoning, appartement, etc.) of aan een specifieke branche (bijv. metaal, chemie, diensten, etc.).

Als u nog vragen heeft kunt u contact opnemen met onze afdeling research, zij zijn bereikbaar via index@troostwijk.nl