Tijdens de open dag gaf André van Strien, directeur van Troostwijk BvT, een boeiende kennissessie over de impact van de energietransitie op elektrische installaties en de risico’s die hiermee gepaard gaan. Met zijn team van tien professionals brengt André risico’s in kaart, zowel voor verzekeraars als in toenemende mate voor bedrijven zelf. In zijn presentatie zoomde hij in op de minder zichtbare, maar bij onvoldoende aandacht cruciale gevolgen van de energietransitie en daarom de noodzaak om vooruit te kijken.

André opende met een vergelijking tussen vroeger en nu. Waar energieproductie vroeger overzichtelijk was – kolen gingen naar een centrale en van daaruit werd stroom geleverd – is het huidige energiesysteem veel complexer. Met zonnepanelen, batterijopslagsystemen en decentrale opwekking is de richting van energiestromen veranderd. Als voorbeeld noemde hij de Amsterdam ArenA, die niet alleen energie verbruikt, maar ook opslaat en teruglevert aan het net. Dit vraagt om een andere manier van risicobeheer.

Een belangrijk risico dat André benadrukte, is de zogeheten ‘elektrische vervuiling’. Waar oudere elektrische systemen fysieke scheidingen hadden tussen gelijk- en wisselspanning, werken moderne elektronica zoals laadpalen en LED-verlichting anders. Dit leidt tot vervorming van het spanningssignaal, wat op termijn schade kan veroorzaken.

Hij illustreerde dit met een metafoor: “Denk aan een biertje. Het bier zelf is het nuttige vermogen, maar het schuim is het blindvermogen dat nergens voor gebruikt wordt, maar wel door de installaties stroomt.” Bij sommige laadpalen, zoals die van bepaalde elektrische auto’s, gaat slechts 65% van de stroom naar het opladen van de batterij. De overige 35% verdwijnt als ongewenst blindvermogen en zoekt de weg van de minste weerstand.

Deze lekstromen kunnen op onverwachte plekken schade veroorzaken. André wees op de risico’s voor de bouwkundige integriteit van gebouwen. “Eén ampère lekstroom kan jaarlijks 7 tot 8 kilo ijzer oplossen”, waarschuwde hij. Dit leidt tot betonrot en kan uiteindelijk zorgen voor structurele schade of zelfs instorting. Zonder de juiste afstemming tussen zonne-energie, batterijopslag en laadinfra loopt elk gebouw dit risico.

André benadrukte dat het belangrijk is om de samenhang van installaties op elkaar af te stemmen en dit te monitoren en te meten. Hij pleitte voor een integrale aanpak waarbij betrokken partijen beter samenwerken. Als voorbeeld noemde hij ASR in Utrecht, waar het parkeerdek met zonnepanelen is uitgerust met meetapparatuur om lekstromen te detecteren en te beheersen.

Andere oplossingen omvatten het gebruik van hoogwaardige automaten die ook DC-lekstromen kunnen meten en afschakelen, evenals galvanische scheidingen of kathodische bescherming om corrosie te voorkomen. In sommige gevallen kunnen zelfs actieve systemen worden ingezet om tegenstromen te genereren die schade tegengaan.

Het centrale pleidooi van hem was dat samenwerking en kennisdeling essentieel zijn om de risico’s van de energietransitie beheersbaar te houden. “Iedereen werkt nu vanuit zijn eigen specialisme – zonnepanelen, batterijopslag, laadpalen – maar zonder samenhang ontstaan onzichtbare problemen die op termijn grote gevolgen kunnen hebben”, aldus André. Door tijdig risico’s te identificeren en innovatieve oplossingen te implementeren, kunnen organisaties niet alleen schade voorkomen, maar ook bijdragen aan een veiligere en duurzamere toekomst.

André van Strien

Risk engineer Troostwijk BvT

“Samenwerking als sleutel”